Trong sự nghiệp vắt qua ba thập niên, Recoba chưa mùa nào ghi quá 16 bàn, dù dành phần lớn thời gian chơi trên hàng công Inter Milan. Dù vậy, trong dịp sinh nhật thứ 40 của danh thủ Uruguay, cựu chủ tịch Inter Massimo Moratti vẫn khẳng định ông "yêu Recoba nhiều hơn Ronaldo". Đó cũng là cảm giác chung của nhiều interista, dù trình độ chơi bóng hay sự nghiệp Recoba chẳng thể sánh bằng cựu danh thủ người Brazil.
Những bàn thắng khiến người xem kinh ngạc, những khoảnh khắc ma thuật và cảm xúc anh tạo nên trên sân bóng... Đó là những lý do khiến Recoba được yêu mến, theo quan niệm chất lượng quan trọng hơn số lượng.
Ngày 31/8/1997 là một ngày đặc biệt với Inter, Serie A và cả thế giới bóng đá. Sau một mùa hè dài, cuối cùng bản hợp đồng kỷ lục thế giới từ Barca, Ronaldo, cũng trình làng trên sân cỏ Italy trong trận gặp Brescia. Là đương kim "Cầu thủ hay nhất thế giới FIFA" và trị giá 30 triệu USD - kỷ lục chuyển nhượng thời ấy, Ronaldo được kỳ vọng sẽ trở thành át chủ bài giúp Inter bước khỏi cái bóng của gã hàng xóm AC Milan và lần đầu giành scudetto kể từ năm 1989.
Ngay từ khi bước ra khỏi đường hầm, mọi ống kính và máy quay đều chĩa vào tân binh mang áo số 10 của Inter. Nhưng trận đấu không hề diễn ra như mong đợi của siêu sao Brazil và các đồng đội. Là tâm điểm trong mọi đợt tấn công của Inter, Ronaldo liên tục bị đối phương kèm chặt và phạm lỗi. Trong những lần hiếm hoi có cơ hội, anh chọc thủng lưới đối phương nhưng không được công nhận do việt vị, và thêm một cú sút phạt đưa bóng chạm xà.
Mọi việc tồi tệ hơn với Inter khi ở phút 73, Dario Hubner bất ngờ mở tỷ số cho Brescia. Trong nỗ lực làm mới hàng công, HLV Luigi Simoni đưa vào sân một tân binh Nam Mỹ khác: Recoba. Trái ngược với vụ chuyển nhượng đình đám và mùa giải 1996-1997 phi thường trong màu áo Barca của Ronaldo, Recoba khi đó còn chưa từng thi đấu tại châu Âu. Cầu thủ 21 tuổi mới chơi bóng tại quê nhà Uruguay, trong màu áo các CLB Danubio và Nacional.
Theo tờ Guardian (Anh), cựu cầu thủ Sandro Mazzola - thành viên của đội hình Inter huyền thoại thập niên 1960 - bắt đầu chú ý tới tài năng của Recoba khi xem anh chơi cho Nacional. Tin rằng ông đã tìm thấy một thiên tài, Mazzola nhanh chóng giới thiệu cầu thủ trẻ cho người bạn Moratti. Qua lời kể của người bạn và xem pha độc diễn siêu đẳng mà Recoba rê bóng từ phần sân nhà qua cả thủ môn đối phương để ghi bàn, Moratti quyết định đưa Recoba về Inter.
Dù cùng sinh năm 1976, danh tiếng Recoba lúc bấy giờ thua xa Ronaldo. Có lẽ vì thế mà sau khi vào sân thay Maurizio Ganz gần cuối trận, Recoba không bị các hậu vệ Bresica kèm gắt như đồng đội số 10. Phút thứ 80, Recoba cho thấy đó là một sai lầm. Nhận bóng ở biên trái từ Benoit Caucet, anh có kịp thời gian để căn chỉnh và tung ra một sút sấm sét từ cự ly hơn 30 mét bằng chân trái. Bóng đi như trái hoả tiễn, thẳng vào cầu môn Bresica, gỡ hòa 1-1 cho Inter.
Chỉ năm phút sau, Recoba hoàn tất trận ra mắt hoàn hảo với một bàn thắng trở thành thương hiệu của anh sau này. Từ điểm đá phạt ở cự ly khoảng 35 mét chếch phải, tân binh số 20 vẽ một đường cầu vồng hoàn hảo vào góc cao khung thành đối phương, khiến cả sân Meazza như vỡ oà vì hạnh phúc. Ngay cả thủ môn Gianluca Pagliuca cũng phải chạy lên để chúc mừng người đồng đội mới. Nếu trước trận, mọi ánh mắt dồn vào Ronaldo, thì sau trận đấu, Recoba là tâm điểm.
Các interista, sau trận này, đã mơ mộng về một hàng công hủy diệt, với kinh nghiệm của Youri Djorkaeff, Ivan Zamorano kết hợp cùng sức trẻ của những Ronaldo, Recoba và một cầu thủ sinh năm 1976 khác là Nwankwo Kanu. Nhưng sau cùng, Inter vẫn hụt hơi trên đường đua vô địch, và về nhì tại Serie A, kém Juventus năm điểm. Trong suốt phần còn lại của mùa giải, Recoba chỉ thêm một lần ghi bàn tại Serie A và bị đem cho Venezia mượn mùa giải sau đó. Người bị anh che mờ ở trận ra mắt là Ronaldo rốt cuộc lại trở thành chân sút tốt mùa giải của Inter với 34 bàn, trong đó có 25 bàn tại Serie A.
18 phút trong trận Brescia và rất nhiều khoảnh khắc khác trong màu áo Inter cho thấy vào một ngày đẹp trời, Recoba là không thể ngăn cản. Cầu thủ có biệt danh "El Chino", do gương mặt đậm nét Á Đông, sở hữu một trong những cái chân trái hay nhất thế giới bóng đá. Recoba có kỹ năng rê dắt, kiểm soát bóng khéo léo, chuyền xa chính xác như đặt và thậm chí ghi bàn từ chấm phạt góc. Nhưng ấn tượng lớn nhất mà anh để lại là những tuyệt phẩm làm bàn từ chân trái.
Đó có thể là một pha đá phạt trực tiếp, một cú bấm bóng kỹ thuật hay một cú sút xa không thể cản phá. Những bàn thắng của Recoba đẹp nhất khi nhìn từ góc camera sau lưng anh, nơi khán giả có thể thấy trái bóng bay theo quỹ đạo hình trái chuối, phá tan các quy tắc vật lý thông thường. Nhưng điều đáng tiếc cho Inter, tuyển Uruguay và những ai yêu mến "El Chino" là những bàn thắng như thế không tới một cách đều như vắt chanh.
Sang mùa 1998-1999, Recoba dần bắt nhịp với môi trường Serie A, khi ghi 11 bàn và chín pha kiến tạo, giúp Venezia trụ hạng. Phong độ ấy giúp anh được trở lại Inter, trong triều đại của tân HLV Marcelo Lippi. Recoba được chủ tịch Moratti yêu chiều tới mức, có lúc anh từng là cầu thủ được trả lương cao nhất thế giới. Đó là cuối năm 2000, khi "El Chino" ký hợp đồng mới và nhận mức lương tương đương 5 triệu USD sau thuế.
Bất chấp khoản đãi ngộ khổng lồ, Recoba vẫn chơi trận hay trận dở. Tháng 6/2001, anh thậm chí còn bị Liên đoàn bóng đá Italy treo giò một năm do mang hộ chiếu giả Bồ Đào Nha. Dù án phạt này sau đó được rút xuống còn sáu tháng, hình ảnh Recoba đã phần nào xấu đi.
Trên sân cỏ, anh vẫn có những khoảnh khắc thiên tài khiến khán giả phát cuồng, nhưng hiếm khi duy trì được phong độ cao do những chấn thương dai dẳng và cả những yếu tố về sự chuyên nghiệp. Ngày rời Venezia để trở lại Inter, Recoba được các đồng đội tặng một chiếc đồng hồ. Đó không phải để ghi công anh đã giúp đội bóng trụ hạng mà là cách họ nhắc Recoba về... việc đúng giờ, khi ngôi sao này thường xuyên tới sân tập muộn.
Về chuyện tập luyện, anh từng thẳng thừng: "Ở trường có những môn học mà bạn sẽ thích, có những môn thì không. Tập luyện chính là món tôi không ưa". Đồng đội tại Inter Juan Sebastian Veron thậm chí còn khẳng định: "Lý do duy nhất mà Alvaro không trở thành cầu thủ hay nhất thế giới chỉ vì cậu ấy... không muốn". Chủ tịch Moratti từng công khai nói Recoba là một cầu thủ lười biếng trên Telelombardia: "Cậu ta hơi lười biếng và thiếu sự ổn định để trở thành một trong những cầu thủ hàng đầu thế giới. Nhưng Recoba có thể tạo đột biến bất cứ lúc nào trong trận đấu. Cậu ta có thể chỉ xuất hiện trong 10 phút cuối trận và lập hattrick để quyết định trận đấu".
Năm 2003, Guardian thậm chí còn gọi Recoba là "ngôi sao suýt-vĩ-đại số một". Tờ báo này lý giải: "Ruud van Nistelrooy và Raul là những cầu thủ trái ngược với định nghĩa của một cầu thủ suýt-vĩ-đại. Họ không có kỹ năng trời phú như Recoba, nhưng lại sở hữu cái đầu của những nhà vô địch. Họ thông minh, sẵn sàng chiến đấu, có kỷ luật và luôn cố gắng biến những kỹ năng mình có thành hoàn hảo. Nếu Recoba có được thái độ của Van Nistelrooy, Raul hay Roy Keane, anh ta có thể trở thành cầu thủ hay nhất kể từ thời Maradona. Nhưng đó là một chữ 'Nếu' rất lớn".
Cho đến cuối sự nghiệp Recoba, chữ "Nếu" ấy vẫn không hề xảy ra. Vì lẽ đó, sự nghiệp của Recoba vẫn chỉ dừng ở mức dang dở. Tại Inter, anh chỉ hai lần dành scudetto trong 11 mùa giải. Trong đó, scudetto 2005-2006 được trao ở hậu trường sau bê bối Calciopoli khiến nhà vô địch Juventus phải xuống hạng. Scudetto mùa giải 2006-2007 thì tới khi Recoba không còn vai trò quan trọng tại Inter, và chỉ ghi vỏn vẹn một bàn trong suốt cả mùa giải.
Khi ra đấu trường châu Âu, thành tích xa nhất của Recoba cũng chỉ là bán kết Champions League mùa giải 2002-2003. Inter chạm trán đối thủ cùng thành phố AC Milan và bị loại vì luật bàn thắng trên sân khách. Họ đáng lẽ có thể đi xa hơn nếu Recoba không bỏ lỡ một cơ hội vàng khi đối mặt với thủ thành Dida, để rồi tiếp tục ngậm ngùi nhìn kình địch cùng thành phố lên đỉnh châu Âu.
Điều trớ trêu với Recoba là cả Inter lẫn Uruguay đều trải qua những khoảnh khắc huy hoàng nhất mà không có anh. Sau khi liên tiếp thống trị Serie A, Inter bước lên đỉnh châu Âu với cú ăn ba lịch sử cùng Jose Mourinho năm 2010. Cùng năm đó, đội tuyển Uruguay lọt vào tới tận bán kết World Cup dưới sự dẫn dắt của Oscar Tabarez.
Năm 2010 ấy, Recoba đang lưu lạc tận Hy Lạp để khoác áo Panionios, sau khi được Inter cho Torino mượn ở mùa 2008-2009. Anh đã từ giã tuyển Uruguay từ 2007 với chỉ một lần dự World Cup. Giải đấu tại Nhật Bản - Hàn Quốc năm 2002 là kỳ World Cup duy nhất Recoba góp mặt, bởi Uruguay không thể vượt qua vòng loại các năm 1998 và 2006. Nếu xung quanh Recoba là những hảo thủ như Luis Suarez, Edinson Cavani hay Diego Godin... như Diego Forlan có được sau này, chưa chắc Uruguay đã phải dừng chân tại vòng bảng như World Cup 2002.
Nhưng đó lại là một chữ "Nếu" khác sẽ chẳng bao giờ xảy ra. Bản thân Recoba cũng từng khẳng định năm 2016 rằng anh hài lòng với sự nghiệp của bản thân. Anh nói trên Inter Channel: "Tôi luôn hạnh phúc trong suốt sự nghiệp bởi sở thích cũng chính là nghề nghiệp của tôi. Tôi luôn muốn mang tới sự giải trí cho khán giả và đã rất may mắn khi được chơi bóng cùng rất nhiều nhà vô địch. Tôi sẽ luôn biết ơn về điều này và không có gì phải hối tiếc".
Chủ tịch Moratti cũng không tiếc lời tri ân Recoba: "Cậu ấy không phải một cầu thủ bình thường. Recoba chính là hiện thân của bóng đá. Cậu ấy làm được những điều cầu thủ bình thường không làm. Tôi yêu El Chino hơn cả Ronaldo, bởi cậu ấy làm tôi ngạc nhiên nhiều hơn".
Những interista từng xem trận Inter - Sampdoria mùa 2004-2005 sẽ hiểu những lời của Moratti. Khi Recoba vào thay Adriano ở phút 77, tỷ số đang là 1-0 nghiêng về đội khách. Phút thứ 83, Vitali Kutuzov nhân đôi cách biệt cho Sampdoria. Khi bóng từ chân Recoba đập cột dọc phút 87, nhiều fan Inter lục tục ra về vì thất vọng. Những người này không biết rằng họ sẽ bỏ lỡ một trong những màn lội ngược dòng đáng nhớ nhất lịch sử Serie A, với niềm cảm hứng Recoba.
Phút 88, "El Chino" kiến tạo cho Oba Martins rút ngắn tỷ số còn 1-2. Phút 90, Vieri gỡ hoà 2-2 từ đường chuyền của Martins, trước khi Recoba hoàn tất màn lội ngược dòng lịch sử ở phút bù giờ thứ ba. Nhận bóng từ Stankovic ở ngoài vòng cấm, Recoba sút chân trái căng như kẻ chỉ ấn định tỷ số 3-2, khiến từ HLV Roberto Mancini tới các interista còn lại trên sân như phát điên vì hạnh phúc.
Đó là một trận thắng đầy cảm xúc, điên rồ đúng tên như ca khúc khẩu hiệu "Pazza Inter" của đội bóng áo sọc xanh-đen. Nhưng cuối mùa giải đó, họ lại trắng tay khi chỉ về thứ ba tại Serie A và bị loại tại tứ kết Champions League. Một Inter có đội hình nhiều hảo thủ, nhiều lúc khiến CĐV ngất ngây bởi những chiến thắng nghẹt thở, nhưng chưa bao giờ chạm tay vào vinh quang. Đó là đội bóng rất khác với một Inter chặt chẽ, bài bản và đề cao sức lao động như dưới thời Jose Mourinho.
Và Recoba sẽ chỉ có chỗ đứng trong "Pazza Inter", bởi anh - với sự dang dở của mình - chính là hiện thân của đội bóng ấy.
